Bezoek van het Meisje

Geschreven voor het tweede jaar Schrijversvakschool.

KARAKTERS:

OMA, 76

MOEDER, 52

JORIS, 17

ISHANA, 16

De eerste scène van een kort toneelstuk. Ik schreef het als opdracht voor het tweede jaar Toneelschrijven.

Oma is bij haar dochter ingetrokken omdat ze haar heup gebroken heeft. Moeder heeft daar zo haar gedachten bij. En dan heeft zoonlief ook nog aangekondigd dat zijn vriendinnetje komt theedrinken. Ishana wil een succesvolle zakenvrouw interviewen. Tenminste, dat heeft ze Joris verteld. Moeder is vereerd, maar al snel nemen de vragen een vreemde afslag. Voldoende materiaal voor ontwikkelingen tussen de generaties. Ze hebben allemaal hun eigen pijn.

SCÈNE 1. HUISKAMER

JORIS hangt op de bank, oortjes in. Een gedempte beat is te horen op de achtergrond. MOEDER werkt op een laptop. OMA zit in een rolstoel, bladert lusteloos door een tijdschrift. Af en toe kijkt ze op de klok.

MOEDER         Moet dat?

(stilte)

MOEDER         Joris. JORIS!

JORIS               (doet één oortje even uit) Wat nou weer.

MOEDER         Moet dat zo hard?

JORIS               Ja, dat moet.

(doet oortje weer in)

MOEDER         Hopeloos.

OMA               Laat die jongen toch.

MOEDER         Ik denk dat ik dat juist te veel doe.

OMA               Heb je morgen trouwens tijd?

MOEDER         Ik heb het hartstikke druk, mam.

OMA               Laat maar dan.

MOEDER         Wat wilde je doen.

OMA               Even de stad in.

MOEDER         De stad in?

OMA               Nieuwe bh. En wat bovengoed. Was in de revalidatie al geen gezicht.

MOEDER         Nooit geweten dat je daarom gaf.

OMA               Ik vraag of je me naar de stad kan rijden, niet om commentaar op mijn kleding.

MOEDER         Jij en ik. De stad in.

OMA               Zeg ik iets raars?

MOEDER         Is het niet een beetje laat?

OMA               Ik zeg toch morgen.

MOEDER         Laat in je leven.

OMA               Als het teveel moeite is…

MOEDER         Wat moet, dat moet.

                        Ik heb meetings op kantoor.

Ik kan je ophalen..

Even kijken…

Einde middag wordt dat.

OMA               Fijn hoor kind.

MOEDER         Zijn wij ooit samen de stad in geweest?

OMA               Vroeger? Tuurlijk wel.

MOEDER         Echt? Herinner ik me niets van.

OMA               Je kwam niks tekort als kind.

MOEDER         Of bedoel je die keer.. In de pauze van een van die vrouwendagen van je. We renden door Hoog Catharijne. Omdat ik voor de eindmusical een geel jurkje nodig had.

OMA               Het hoeft toch niet de hele dag te duren?

MOEDER         Andere kinderen hadden het over shoppen. Ik wist niet eens wat het was.

OMA               Mode is een systeem. Daar moet je niet aan meewerken.

MOEDER         Teveel moeite bedoel je?

OMA               We hebben het gerooid, al die jaren. Daar mag je best dankbaar voor zijn. Andere kinderen…

MOEDER         Dankbaar…?

OMA               Altijd maar ik, ik, ik. Meer, meer, meer. Wij stonden ergens voor. Radicale gelijkheid. Wij stréden. Systeemdoorbraak! De lange mars. Gewéldige concepten.

MOEDER         Concepten, ja. Jij was altijd liever met concepten bezig.

OMA               Voor wie deed ik het allemaal, denk je?

MOEDER         Voor jezelf?

OMA               Die ondragelijke burgermanstrutterij die Nederland toen nog was. Je kunt je er geen voorstelling van maken.

MOEDER         Je was er maar druk mee. Het hele feminisme, op jouw schouders.

OMA               En we hadden nog lol ook.

MOEDER         En ik?

OMA               Wat er nu van over is…

MOEDER         Ik moest het maar in mijn eentje uitzoeken…

OMA               …Eigenlijk is het te gek voor woorden.

MOEDER         …Kreeg ik geld mee. En achteraf commentaar, natuurlijk.

OMA               Je leek Doris Day wel, in die truitjes die je uitkoos. Alleen het parelkettinkje ontbrak nog.

MOEDER         Eén keer naar mij kijken. Was dat teveel gevraagd?

OMA               Ik ben nooit een knuffel-en-tutmoeder geweest. Heb ik niet in me. Nooit gehad.

(stilte, Joris kijkt af en toe op, maar reageert verder niet)

MOEDER         Jij kon alles toch zo goed regelen?

OMA               Ze wisten me altijd weer te vinden, ja.

MOEDER         Maar mij weg regelen is niet gelukt?

OMA               Mijn god zeg.. Waar komt dat ineens vandaan?

MOEDER         Dat vraag ik me nou regelmatig af. Moet ik dankbaar zijn omdat je dat niet wilde?

OMA               Ik heb nooit… Meisje dan toch. Waarom zou je dat nou denken…

MOEDER         Of dankbaar omdat je het gewoon niet op tijd kon regelen?

OMA               Heb ik het zó slecht gedaan..?

MOEDER         Je wás er nooit.

(stilte)

OMA               Ik ben er nu toch…?

MOEDER         Je bent er. Maar waarom, mam?

(stilte)

OMA               (Naarstig bladerend in tijdschrift) Hoe laat is het eigenlijk?

MOEDER         Je kunt nog klokkijken, neem ik aan?

OMA               Het voelt veel later.

MOEDER         De tijd loopt sneller voor bejaarden.

OMA               (wil iets zeggen, houdt zich in)

MOEDER         Als je denkt dat ik een fles wijn voor je open trek, dan heb je het mis.

OMA               Saaie muts. Zuur ben je. Ik hóef al geen wijn meer.

MOEDER         Ok, ma.. (slaat laptop met klap dicht)

OMA               (slaat nadrukkelijk pagina om, negeert haar verder)